Η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΙΣ

Αμαρτία...Εξομολόγησις...λύτρωσις.

Το πετραχήλι του ιερέως
εργαλείο Σωτηρίας... 

    Ἡ Ἐξομολόγηση εἶναι τόσο ἀναγκαία γιὰ κάθε χριστιανό, ὅσο καὶ τὸ Βάπτισμα. Γιατί τὸ Βάπτισμα μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἁμαρτίες μας, ἐνῶ ἡ Ἐξομολόγηση ἀπὸ ὅσες διαπράττουμε μετὰ τὸ Βάπτισμα. Χωρὶς τὸ Βάπτισμα δὲν μποροῦμε να κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια τοῦ Κυρίου. Δὲν μποροῦμε ἐπίσης νὰ κοινωνήσουμε, ἂν δὲν ἐξομολογηθοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας, ἀφοῦ αὐτὲς σὰν ἕνα τεῖχος μᾶς χωρίζουν ἀπὸ τὸν Θεό.

    Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια τῆς ψυχῆς, ποὺ ἂν μείνει ἀθεράπευτη, ὁδηγεῖ στὸν πνευματικὸ θάνατο, στὸν αἰώνιο, δηλαδή, χωρισμὸ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸν Θεό. Τί κάνουμε ὅταν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα μας; Ἐπισκεπτόμαστε χωρὶς καθυστέρηση τὸ γιατρό, στὸν ὁποῖο ἀποκαλύπτουμε τὶς πληγές μας καὶ περιγράφουμε μὲ ἀκρίβεια ὅλα τὰ συμπτώματά μας. Ἐκεῖνος τότε μᾶς χορηγεῖ τὰ κατάλληλα φάρμακα καὶ τὶς ἰατρικὲς ὁδηγίες ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ θεραπευθοῦμε.

...εργαλείο Μετάνοιας...

    Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει ὅταν ἀσθενεῖ ἡ ψυχή μας καὶ ποθοῦμε νὰ ἀνακτήσουμε τὴν πνευματική μας ὑγεία. Προσερχόμαστε στὴν Ἐκκλησία ποὺ εἶναι ἕνα πνευματικὸ θεραπευτήριο. Ἐκεῖ ἀναζητοῦμε τὸν πνευματικό, στὸν ὁποῖο δίχως ντροπὴ ὁμολογοῦμε ὅλες τὶς ἁμαρτίες ποὺ τραυμάτισαν τὴν ψυχή μας. Στὴ συνέχεια ἐκεῖνος θὰ μᾶς διαβάσει τὴ συγχωρητικὴ εὐχὴ καὶ θά μᾶς ἀπευθύνει τὶς ἁρμόζουσες συμβουλὲς γιὰ τὴν εὐόδωση τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Μ' αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ φιλάνθρωπος Χριστός, ὁ Ὁποῖος εἶναι παρὼν σὲ ὅλη τη διάρκεια τῆς Ἐξομολογήσεως, μᾶς χορηγεῖ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ μᾶς ὑποδεικνύει τὸ δρόμο ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ὁριστικὰ ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας.

     Πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν ἐξομολόγησή μας εἶναι ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ χαρίζεται σὲ ὅσους τὸ ζητοῦν μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὸ ἐπιδιώκουν μὲ τὴ γενναία καὶ τίμια βυθοσκόπηση τοῦ ἑαυτοῦ τους.                     

                                  ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

•Τι είναι η Εξομολόγηση ;

...εργαλείο νίκης κατά του διαβόλου.

   Η Εξομολόγηση είναι ένα από τα βασικά Μυστήρια της Εκκλησίας. Μας δίνει τη δυνατότητα να «συμφιλιωθούμε» με τον Θεό, να εξετάσουμε την πίστη και τη ζωή μας και να εξασφαλίσουμε πνευματική υγεία. Είναι πράξη μετάνοιας. Και μετάνοια σημαίνει αλλαγή του εαυτού μας, στροφή, μεταμόρφωση.

Όταν αμαρτάνουμε απομακρυνόμαστε από τον Θεό. Όταν όμως μετανοούμε, ομολογούμε τις αμαρτίες μας και ζητάμε συγχώρεση, επιστρέφουμε σ΄ Αυτόν. Η Εξομολόγηση μας απαλλάσσει από το βάρος της αμαρτίας. Επιπλέον μας δίνει την ευκαιρία να συζητήσουμε τους βαθύτερους προ-βληματισμούς μας, να δεχτούμε συμβουλές και να ενισχυθούμε πνευματικά.

 •Πως καθιερώθηκε ; Μήπως πρόκειται για πρόσφατη επινόηση των κληρικών ; 

   Το Μυστήριο καθιερώθηκε από τον ίδιο τον Χριστό. Αυτός έδωσε στους Αποστόλους την εξουσία να συγχωρούν αμαρτίες. Στη συνέχεια οι Απόστολοι μετέδωσαν το χάρισμα αυτό στους επισκόπους και τους Πρεσβυτέρους της Εκκλησίας. Έτσι, μέσ ω της κανονικής χειροτονίας διαιωνίζεται .

•Είναι απαραίτητη η Εξομολόγηση για όλους ;

   Μόνο ένας αναμάρτητος δε χρειάζεται Εξομολόγηση. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει ότι όποιος θεωρεί τον εαυτό του αναμάρτητο, βρίσκεται σε πλάνη και μακριά από την αλήθεια. Αλλά και ο μόνος αναμάρτητος , ο Χριστός , δε-χτηκε το βάπτισμα της μετανοίας από τον Πρόδρομο και έδειξε την αναγκαιότητα του Μυστηρίου. Γι΄ αυτό η Εξομολόγηση αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της Ορθόδοξης χριστιανικής ζωής.

•Ποιος μπορεί να εξομολογεί ;

Ο "Πατέρας" δέχεται πίσω τον "άσωτο υιό του",
εμάς δηλαδή,μόλις εξομολογηθούμε.

   Όπως προαναφέραμε, η Εξομολόγηση γίνεται σε έναν Πνευματικό. Δηλαδή σε ιερέα ο οποίος έχει επιλεγεί ειδικά γι΄ αυτό το έργο. Χρειάζεται βέβαια να επικοινωνήσουμε μαζί του για να μας ορίσει τον χρόνο και τον τόπο, εκτός και αν εξομολογεί σε καθορισμένες τακτικές ημέρες και ώρες , οπότε δεν είναι απαραίτητη η προηγούμενη συνεννόηση.

•Και ο πνευματικός έχει αμαρτίες !

   Ο Πνευματικός δε συγχωρεί τις αμαρτίες μας με τη δική του αγιότητα  ή δύναμη, αλλά με τη χάρη που του δόθηκε από τον Θεό αυτός μεσολαβεί μόνο. Τις δικές του αμαρτίες φροντίζει να τις εξομολογείται και αυτός σε κάποιον άλλον πνευματικό.

                             ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Οι αμαρτίες χάνονται και ανοίγει
καινούργιος δρόμος...

•Πως γίνεται ; 

   Καθόμαστε αντικρίζοντας τις εικόνες και με την προτροπή του Πνευματικού εξομολογούμαστε τις αμαρτίες μας. Μπορούμε επίσης να συμβου-λευτούμε τον πνευματικό για κάποιο θέμα που μας απασχολεί . Όταν ολοκληρώσουμε την εξομολόγηση γονατίζουμε και ο Πνευματικός βάζοντας το πετραχήλι (σύμβολο της ιερατικής λειτουργίας του) πάνω στο κεφάλι μας ζητά από τον Θεό την άφεση των αμαρτιών μας. Φεύγοντας ασπαζόμαστε το πετραχήλι και το χέρι του Πνευματικού.

•Τι πρέπει να πω στην Εξομολόγηση ;

   Στην Εξομολόγηση εξετάζουμε τα αισθήματα, τις σκέψεις, τα λόγια, τις πράξεις, τη συμπεριφορά, τις συνήθειες, τις αξίες, τις προτεραιότητες, τους στόχους, την κατεύθυνση και τον τρόπο της ζωής μας. Δεν περιοριζόμαστε στην προσωπική μας πνευματική ζωή, αλλά συνε-ξετάζουμε τις οικογενειακές σχέσεις, τις κοινωνικές σχέσεις, την εργασία, ακόμα και τη διασκέδασή μας. Και αυτό επειδή όλη μας η ζωή πρέπει να φωτιστεί από το Άγιο Πνεύμα. Όχι για να κατά-δικάσουμε τον εαυτό μας, αλλά για να εξασφα-λίσουμε την πορεία μας προς τον Χριστό.

...που το πιθανότερο είναι να μας οδηγήσει
 στις ίδιες αμαρτίες...

Μπορούμε λοιπόν να θέσουμε στην κρίση του πνευματικού ζητήματα που μας απασχολούν, ώστε να πάρουμε αποφάσεις και να κάνουμε επιλογές που μας προάγουν πνευματικά αποφεύγοντας ταυτόχρονα άλλες που μπορούν να ζημιώσουν την ψυχή μας .

•Δε σκότωσα,ούτε έκλεψα…τι να εξομολογηθώ;

   Όταν έχουμε τέτοια απορία, αποκαλύ-πτουμε ότι δε γνωρίζουμε τη διδασκαλία του Χριστού. Επειδή ο Χριστός μας διδάσκει ότι και οι αμαρτωλοί λογισμοί ακόμα μας απομακρύνουν από τον Θεό. Επίσης , αμαρτάνουμε όχι μόνο όταν πράτ-τουμε κάτι κακό, αλλά και όταν δεν εφαρμόζουμε το καλό. Άραγε ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι εκπληρώνει πραγματικά την εντολή της αγάπης και μάλιστα προς τους εχθρούς του;

•Υπάρχει ένας εύκολος τρόπος εξέτασης του εαυτού μου σύμφωνα με το νόμο του Θεού ;

   Υπάρχουν οι Δέκα Εντολές και η ερμηνεία τους κάτω από το πρίσμα της Καινής Διαθήκης. Το τελειότερο όμως και ακριβέστερο κριτήριο είναι η εντολή της αγάπης προς τον Θεό και προς τον συνάνθρωπο. Σύμφωνα με τα λόγια του Χριστού, σ΄ αυτή την Εντολή περιέχονται όλες οι άλλες Εντολές .

...όμως τώρα ξέρουμε πια
 τι να κάνουμε.

Δε μπορούμε, για παράδειγμα, να αγαπάμε τον Θεό και να παραβαίνουμε τις εντολές Του. Ούτε γίνεται να αγαπάμε τους ανθρώπους και ταυτό-χρονα να διαπράττουμε αδικίες σε βάρος τους.

Μάλιστα η γνησιότητα της αγάπης προς τον Θεό αποκαλύπτεται από την αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Έτσι, όταν αδιαφορούμε για τους άλλους ή τους κακομεταχειριζόμαστε, δείχνουμε ότι δεν έχουμε αγάπη προς τον Θεό. Περιφρονούμε την Εντολή Του για την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και δε σεβόμαστε τα δημιουργήματά Του.

•Μου φαίνεται δύσκολο να μιλήσω για τόσο προσωπικά θέματα. Αισθάνομαι ντροπή. Τι θα σκεφτεί ο Πνευματικός ;

   Πρέπει να βλέπουμε το εξομολογητήριο σαν ιατρείο και τον Πνευματικό σαν γιατρό. Για εμάς η Εξομολόγηση είναι θέμα ψυχικής – συχνά και σωματικής – υγείας . Για τον Πνευματικό πάλι είναι κάτι το συνηθισμένο. Δεν πρόκειται να σοκαριστεί από τις δικές μας αμαρτίες. Σίγουρα έχει ακούσει χειρότερες. Εξάλλου, δεν είναι περίεργο η ντροπή, που μας λείπει την ώρα της αμαρτίας, να μας κυριεύει την ώρα της μετανοίας ;

                             ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Ο Χριστός μας απλώνει το χέρι...

•Μετά την ευχή του πνευματικού έχουν συγχωρεθεί όλες οι αμαρτίες μου; Μήπως κάποιες θα πρέπει να τις εξομολογηθώ πάλι;

   Η Ευχή του Πνευματικού δίνει την άφεση όλων των αμαρτιών που εξαγορεύσαμε. Συνεπώς τυχόν αμφιβολία μας για το θέμα αυτό δείχνει έλλειψη πίστης στο Μυστήριο και στη δύναμη του Θεού. Αν πάλι δεν αναφέραμε κάτι βασικό σε σχέση με κάποια αμαρτία, χρειάζεται την επόμενη φορά να το διευκρινίσουμε .

•Αν  ξεχάσω κάποια αμαρτία ; Αν κρύψω κάποια από ντροπή ;

...από εμάς εξαρτάται αν θα
νικήσουμε στον πόλεμο που
μας άνοιξε ο Σατανάς.

   Αν ξεχάσαμε κάτι και εφόσον δεν είναι σοβαρό, μπορούμε να το αναφέρουμε στην επόμενη Εξομολόγηση. Αν όμως παραλείψαμε κάποια αμαρτία εσκεμμένα, τότε δεν πρέπει να θεωρούμε ότι μας δόθηκε άφεση και δεν πρέπει να κοινωνήσουμε, ακόμη και αν πήραμε την άδεια του πνευματικού.

•Είναι απαραίτητη η Θεία Κοινωνία μετά την Εξομολόγηση ;

   Η μετάνοια δεν περιορίζεται στο Μυστήριο της Εξομολογήσεως . Η «συμφιλίωση» και η ένωσή μας με τον Θεό δεν ολοκληρώνεται χωρίς τη Θεία Κοινωνία . Αυτή είναι η Μυστηριακή ένωση με τον Θεάνθρωπο Χριστό. Το αποκορύφωμα των Μυ-στηρίων. Η Εξομολόγηση μας προετοιμάζει για τη Θεία Κοινωνία .

•Όμως τι νόημα έχει να εξομολογούμαι τακτικά, όταν γνωρίζω ότι θα επαναλάβω τις ίδιες αμαρτίες;

   Όπως κάποιος που πάσχει από χρόνια ασθένεια δεν παύει να προσπαθεί για την απαλλαγή του, έτσι και εκείνος που επιθυμεί πραγματικά την πνευματική υγεία φροντίζει αδιάκοπα να την αποκτήσει . Αυτός είναι ο πνευματικός αγώνας του ανθρώπου η δια βίου μετάνοια . Το Μυστήριο της Εξομολόγησης εξασφαλίζει ότι καμιά αμαρτία δε μπορεί να μας απομακρύνει από το έλεος του Θεού. Μόνο η έλλειψη μετανοίας μπορεί να μας κατα-δικάσει στην αιώνια στέρησή Του.

* ΔΕΝ ΗΛΘΑ ΝΑ ΚΑΛΕΣΩ ΣΕ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΤΟΥΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥΣ. 

(ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ)

* ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΕΤΑΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ  ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΝΑ ΤΡΩΓΕΙ    

  ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΤΟ ΚΑΙ ΝΑ ΠΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΤΗΡΙΟ. 

(ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ)

* ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΠΙΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΝΑΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ,  

  ΝΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ, ΝΑ ΤΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΝ   

 ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΝΤΑΙ.

(ΓΕΡΩΝ ΠΑΙΣΙΟΣ)

Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΑΝΘΙΣΕ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ 

ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΘΗΚΑ...

Αυτό το άρθρο γράφτηκε από τον Θεόδωρο Καρούλια, μαθητή της 1ης τάξης του Λυκείου αλλά και κατηχητόπουλου του ανώτερου κατηχητικού Σχολείου της Ενορίας των Αγίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης στους Ανθόκηπους της Ευκαρπίας και αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Ενοριακής Νεανοκής Εστίας της,στα πλαίσια εργασίας που τους ανέθεσε ο κατηχητής τους και εφημέριος του ναού, π.Χρυσόστομος Τελίδης.